Na zijn verblijf in Parijs en een solo-protestactie op de trappen van het Stedelijk Museum Amsterdam is Jacob Kanbier in het Leidse teruggekeerd met zijn nieuwe werk. Deze schilderijen uit de Parijse periode die tot en met 13 januari te zien zijn bij galerie Bleijenberg worden door Kanbier gepresenteerd onder de noemer ‘Neo-Symbolisme’.
Deze eigen vorm van Symbolisme verwijst naar de 19de eeuwse ‘fin-de-siecle’ kunst, zowel in de keuze van de naam als van de thematiek, waarin een duidelijke vermenging te zien is van religieuze en erotische onderwerpen.
Een deel van de werken laat zowel inhoudelijk als formeel overeenkomsten zien met religieus geïnspireerde kunst. Het schilderij ‘Herder’ bevat enkele duidelijke voorbeelden van het gebruik van Christelijke symboliek. De herderfiguur met zijn staf en één van de dieren uit de kudde verenigt de beelden van de goede herder en het Lam Gods. Verder zou een voorstelling van een ‘Vrouw met kind’ ook geïnterpreteerd kunnen worden als een afbeelding van een Madonna. Wat vorm betreft doet een enkel stuk door het gebruik van vrijwel alleen bruine en beige tinten heel sterk denken aan een ikoon, als object van meditatie, zij het dat hier het karakteristieke goud ontbreekt.
Een duidelijk aards karakter dragen de schilderijen waarop Kanbier mannen en vrouwen afbeeldt. Tot de erotisch bedoelde werken behoren twee vrijwel identieke doeken waarop een man en vrouw zijn afgebeeld die zonder enige twijfel de liefde bedrijven en waarbij van symboliek daarom geen sprake kan zijn. Ook in andere figuurstukken verhult Kanbier weinig, zodat gebruik van de term ‘fallus-symbool’ in dit verband een onterechte aanduiding zou zijn.
Naast de typerende, in bruine verf geschilderde voorstellingen waarin de contourlijnen vaak zijn ingekrast, komen matte, gekleurde vlakken voor, zoals in de twee schilderijen die de titel ‘Figuren’ dragen. Enigszins afwijkend zijn ook de korte, gedrongen naaktfiguren in het stuk ‘Vrouw en man’. Desondanks wordt uit het geëxposeerde werk duidelijk dat deze neo-symbolistische schilderijen een nieuwe fase markeren in Kanbiers ontwikkeling. Het grote schilderij ‘Strijd’ uit 1988 illustreert de grote stijlverandering in het afgelopen jaar. Nu overheerst een sombere toon de met zware symboliek beladen afbeeldingen, terwijl een aantal schilderijen met een iets gevarieerder palet inhoudelijk juist iets tekort komt. De reden hiervan wordt op deze expositie niet opgehelderd.
Expositie Neo-Symbolisme, olieverfschilderijen van Jacob Kanbier, t/m 13 januari. Galerie Bleijenberg, Breestraat 113, Leiden. Geopend: di. t/m za. van 9.00-18.00 uur. Do. van 9.00-21.00 uur.
Bron: Leidsch Dagblad
